ανάπτυξη

Τον τελευταίο καιρό όλοι μιλούν για αυτήν.

Ολοι την αποζητούν, γιατί όπως λένε, μόνο μέσα από αυτήν θα έρθει η σωτηρία της χώρας. Αντίθετα, άν δεν έρθει η ανάπτυξη, πάνε χαμένες οι θυσίες και τα μέτρα που εφαρμόσθηκαν έως τώρα. Και η χώρα θα έχει σοβαρότατο πρόβλημα που κανείς δεν ξέρει πώς θα λυθεί.

Πως όμως, θα έρθει η ανάπτυξη και γιατί δεν ήρθε τόσα χρόνια ;

Γιατί, ας μην γελιόμαστε, αυτό που συνέβαινε απο την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους έως τώρα, δεν ήταν πραγματική ανάπτυξη. Ηταν κρατική διαχείριση των πόρων; ήταν προώθηση των δανεικών στην κατανάλωση; ήταν αγωνιώδης προσπάθεια επιβίωσης χωρίς όρους ; δεν ξέρω πώς αποκαλείται, αλλά ανάπτυξη δεν ήταν.

Αυτό που ξέρω, είναι ότι σε όλη την ιστορία του νεοελληνικού κράτους, η "ανάπτυξη" προερχόταν είτε από τα δημόσια έργα που καρπούταν κάποιοι ημέτεροι, είτε απο τις κρατικές εταιρείες που παρήγαγαν, αντιπαραγωγικά κάποια δημόσια αγαθά, είτε από τα δανεικά, τα οποία προωθούταν στην κατανάλωση μέσω των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων. Τα τελευταία δέ 30 χρόνια, προστέθηκαν και οι επιχορηγήσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Ολα όμως αυτά, αφορούσαν ανακύκλωση του ίδιου χρήματος, από την μία κοινωνική ομάδα στην άλλη, ενώ το μόνο νέο χρήμα που εισέρεε, ήταν τα δανεικά και οι επιχορηγήσεις. Ανάπτυξη, έτσι δεν γίνεται. Και όσες φορές, προσπάθησαν κάποιοι κλάδοι να δημιουργήσουν ανάπτυξη, κατέρευσαν μετά από κάποια χρόνια, μέσα στην διαφθορά και την έλλειψη ανταγωνιστικότητας. Γιατί στην χώρα μας, δυστυχώς έχει αναπτυχθεί ένα αντι-αναπτυξιακό περιβάλλον, το οποίο σχετίζεται με αρκετά προβλήματα της ελληνικής πολιτείας και κοινωνίας.

πρόβλημα πρώτο : η ελληνική πολιτεία, ποτέ δεν ευνόησε την δημιουργία επενδύσεων, αντίθετα τις υπονόμευε, μέσω της γραφειοκρατίας, της διαφθοράς και των πολλαπλών και ασύνδετων αδειοδοτήσεων. Βλέπετε, ο στόχος του κράτους αυτού, ήταν και είναι, να έχουν αντικείμενο οι δημόσιες υπηρεσίες, ώστε να μπορούν να διορίζουν και όχι να γίνεται η δουλειά, σωστά και αξιόπιστα.

πρόβλημα δεύτερο : η ελληνική πολιτεία, ποτέ δεν σχεδίασε αναπτυξιακές πολιτικές και ούτε βοήθησε τις επιχειρήσεις που το τολμούσαν, να βελτιώσουν το προϊόν, να εξάγουν και να οργανωθούν ανταγωνιστικά. Πώς όμως θα μπορούσε να το κάνει αυτό ένα κράτος, που μόλις το 2010 διαπίστωσε τον αριθμό των υπαλλήλων που μισθοδοτεί και μόλις πρίν λίγα χρόνια, άρχισε να κάνει προϋπολογισμούς στις υπηρεσίες του (νοσοκομεία κλπ).

πρόβλημα τρίτο : η ελληνική πολιτεία, ποτέ δεν παρείχε επιχειρησιακή σταθερότητα στούς πιθανούς επενδυτές. Από το 1974 έως σήμερα, έχουν αλλάξει 49 φορολογικά συστήματα και πολλαπλάσια συστήματα ενισχύσεων, αδειοδοτήσεων, πολεοδόμησης κλπ δημιουργώντας ανασφάλεια, όχι μόνο στους ξένους, αλλά και στους Ελληνες επενδυτές. Η αδυναμία του κράτους να εντοπίσει τους παρανόμους, μετατράπηκε σε γραφειοκρατία εναντίον όλων, χωρίς φυσικά να ισχύει το τεκμήριο της αθωότητας. Στην Ελλάδα, για την πολιτεία είσαι παράνομος μέχρι να αποδείξεις το αντίθετο.

πρόβλημα τέταρτο : η ελληνική πολιτεία, ποτέ δεν ευνόησε την δημιουργία επιστημονικού και ειδικευμένου εργατικού δυναμικού με κατεύθυνση απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα και ούτε διαμόρφωσε εργασιακές σχέσεις κατάλληλες για την ανάπτυξη επενδύσεων. Αντίθετα, ευνόησε την δημιουργία ενός κράτους-εργοδότη που αποτελούσε την καλύτερη προοπτική απασχόλησης των πολιτών και μάλιστα με δικαιώματα και αμοιβές, υψηλότερα αυτών του ιδιωτικού τομέα. Επιπλέον, ανέχθηκε στους κόλπους του, την μετριότητα, την διαφθορά και την ατιμωρησία , μετατρέποντας το δημόσιο στην καλύτερη και "αποδοτικότερη" εργασιακή επιλογή για τους εκάστοτε νέους, στερώντας τίς υγιείς επιχειρήσεις απο επιλογές προσωπικού.

πρόβλημα πέμπτο : η ελληνική πολιτεία ευνόησε, την δημιουργία επενδύσεων από συγκεκριμένους επιχειρηματίες, που ενώ επαγγέλοταν την ανάπτυξη, αποδείχθησαν στην ουσία, ότι είχαν σαν σκοπό την διασπάθιση κρατικών προμηθειών, επιχορηγήσεων και ενισχύσεων και όχι την πραγματική παραγωγή προιόντων και υπηρεσιών. Οι περιπτώσεις αυτές δημιούργησαν στόν μέσο Ελληνα την πεποίθηση ότι οι αναπτυξιακές δράσεις που αναλαμβάνει το Ελληνικό κράτος είναι μιά ακόμα δραστηριότητα διαφθοράς μεταξύ ημετέρων επιχειρηματιών και πολιτείας (πολιτικοί και επίορκοι δημόσιοι λειτουργοί) απαξιώνοντας την ουσία των δράσεων αυτών.

πρόβλημα έκτο : αποτέλεσμα των παραπάνω είναι ότι η Ελληνική κοινωνία, δεν ανέπτυξε ποτέ εθνική αστική τάξη, με στόχους, αντίληψη και συνείδηση, υγιούς και μακρόχρονης επιχειρηματικής δραστηριότητας. Αντίθετα, ευνόησε τον καιροσκοπισμό, τον εύκολο και γρήγορο πλουτισμό και την αρπαχτή που ανέδειξαν γενηές επιχειρηματιών, χωρίς όραμα, προοπτική και επαγγελματισμό. Και οι μέν "επιχειρηματίες" αυτοί, πέρασαν άνετα την ζωή τους, αλλά δεν κληροδότησαν τίποτα στο μέλλον. Σε αυτό φυσικά βοήθησε ή έλλειψη καταναλωτικής συνείδησης από τους πολίτες αλλά κυρίως η έλλειψη ελεγκτικών μηχανισμών σε όλους τους τομείς (αγορονομία, φορολόγηση κλπ). Απόδειξη για αυτό, είναι η ύπαρξη ελάχιστων εταιρειών στην χώρα μας με ζωή μεγαλύτερη των 30 ετών.

Στον κατάλογο θα μπορούσαν να προστεθούν και άλλα προβλήματα, που μαζί με αυτά που ανέφερα, αποτρέπουν τον κάθε σοβαρό επιχειρηματικό οργανισμό να κάνει μακροχρόνιες επενδύσεις στην Ελλάδα. Μόνο βραχύβιες και με άμεση απόδοση.

Η ευθύνη βαρύνει πρωτίστως την πολιτεία, η οποία έχασε τίς ευκαιρίες που μας έδωσε η εισόδος μας στην ΕΕ και η παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη της προηγούμενης 30-ετίας, να ανασυγκροτήσουμε τις σαθρές δομές της Ελληνικής οικονομίας. Αντίθετα, η Ελληνική πολιτεία, αναλώθηκε σε μικροκομματικές και ευκαιριακές πολιτικές, βολεύοντας βραχυπρόθεσμα τις κοινωνικές ομάδες που φώναζαν περισσότερο, αδιαφορώντας για τις μελλοντικές επιπτώσεις. Αρνήθηκε να έρθει σε ρήξεις με προνομιούχες μειοψηφίες και κρύφτηκε πίσω απο επικαλούμενα λαϊκά συμφέροντα. Με αυτόν τον τρόπο, ενίσχυσε την διαφθορά και την κερδοσκοπία και αδιαφόρησε για την απόδοση και την αποτελεσματικότητα.

Αναφέρω τον όρο "πολιτεία" γιατί σε αυτόν περιλαμβάνεται, εκτός απο τους εκάστοτε κυβερνώντες, ο κρατικός μηχανισμός των υψηλόβαθμων δημοσίων υπαλλήλων, οι οποίοι πολλές φορές αποδεικνύονται ισχυρότεροι των πολιτικών τους προϊσταμένων, πράγμα φυσικό, όταν όλο το σύστημα διοίκησης της χώρας στηρίζεται στις πελατειακές σχέσεις των πολιτικών.

Τα αποτελέσματα τα ξέρουμε όλοι μας. Αυτό που δεν ξέρουμε είναι πώς θα τα αντιστρέψουμε. Με μαγικά ραβδιά, λαϊκισμό και υποτέλεια ή με αυτογνωσία, σχεδιασμό και ομοψυχία.

Η ιστορία θα δείξει.