είμαστε καλοκαιρινή χώρα

Είμαστε μια χώρα, η οποία δεν μπορεί να αντιμετωπίσει ακραία καιρικά φαινόμενα. Και όταν λέμε ακραία καιρικά φαινόμενα δεν εννοούμε πραγματικά ακραία αλλά καιρικές συνθήκες που αποκλίνουν από την κανονικότητα. Είμαστε μια χώρα που παραλύει όταν χιονίζει, που παγώνει όταν κάνει κρύο, που πλημυρίζει όταν βρέχει και κλείνει τα αεροδρόμια και τα λιμάνια όταν φυσάει. Είμαστε μια χώρα που για να λειτουργήσει κανονικά πρέπει η θερμοκρασία να είναι  20^ο  ±  5^ο C και στην οποία δεν πρέπει να χιονίζει, ούτε να βρέχει ούτε να φυσάει. Είμαστε μια χώρα καλοκαιρινή και μάλιστα του ήπιου καλοκαιριού, γιατί δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε ούτε τους καύσωνες.

Είμαστε μια χώρα  που όταν κάτι διαταραχθεί, αρχίζουν τα προβλήματα. Ο κρατικός μηχανισμός παραλύει, οι πολίτες δεν ξέρουν πώς να συμπεριφερθούν, τα ΜΜΕ σπέρνουν τον πανικό και όλοι περιμένουν τα πάντα από το «κράτος». Κάθε φορά που συμβαίνει κάτι έκτακτο σε αυτή την χώρα (χιόνι, σεισμός, έντονη βροχή κλπ) αναδεικνύεται αμέσως η γύμνια της κρατικής μηχανής και η αδυναμία συλλογικής λειτουργίας των πολιτών. Η κρατική μηχανή αποδεικνύει πολύ γρήγορα την έλλειψη σχεδιασμού, οργάνωσης και συντονισμού που έχει – και είχε διαχρονικά- αυτό το κράτος. Κανείς δεν ξέρει τι πρέπει να κάνει, πώς να το κάνει και φυσικά κανείς δεν ακολουθεί εντολές. 

Από τη άλλη πλευρά, οι πολίτες όχι μόνο δεν συμμετέχουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος αλλά συνήθως συμπεριφέρονται σαν κακομαθημένα παιδιά. Επιμένουν να αγνοούν το πρόβλημα και συνεχίζουν να λειτουργούν όπως τις φυσιολογικές ημέρες. Όταν χιονίζει, παίρνουν το αυτοκίνητο και οδηγούν χωρίς αλυσίδες. Αν ζορισθούν, βρίζουν το κράτος και παρατούν το αυτοκίνητο στην μέση του δρόμου. Ντύνονται σαν να μην συμβαίνει τίποτα. Γόβες στιλέτο στον πάγο και αν γλιστρήσουν, πάλι φταίει το κράτος, που δεν καθάρισε έως την τελευταία γωνία. Για συμμετοχή κανένας λόγος. Όχι μόνο δεν θα καθαρίσουν το χιόνι στην αυλή τους αλλά θα βρίζουν και πάλι το κράτος που δεν το καθάρισε. Φυσικά ούτε οι πολίτες θα ακολουθήσουν τις οδηγίες της κρατικής μηχανής. Ο κάθε ένας θα λειτουργήσει όπως τον βολεύει, ρίχνοντας τις ευθύνες στο κράτος και αδιαφορώντας για τους άλλους. Τα κράτη, ακόμα και τα πιό οργανωμένα έχουν τα όρια τους και τότε χρειάζεται η συνδρομή των πολιτών.

Όλοι γνωρίζουμε ότι το ελληνικό κράτος δεν είναι υπόδειγμα οργάνωσης και αποτελεσματικότητας και χρειάζεται βελτίωση σε πολλά επίπεδα. Όμως την στιγμή της κρίσης, προσπαθείς –αν δεν μπορείς να βοηθήσεις - τουλάχιστον να μην επιβαρύνεις. Οι χιονοπτώσεις και οι θερμοκρασίες  των τελευταίων ημερών ήταν ακραίες  για τα ελληνικά δεδομένα και είχαν να συμβούν πάρα πολλά χρόνια. Όπως κάθε άλλη φορά που συμβαίνει κάτι έκτακτο (πυρκαγιές 2008, χιονοπτώσεις 2012, πλημμύρες 2015 κλπ) ζήσαμε την ίδια εμπειρία. Τα κανάλια να πανικοβάλουν τον κόσμο και οι πολίτες να αυτενεργούν βρίζοντας την κυβέρνηση. Το κράτος ανεπαρκές, όπως κάθε άλλη φορά. Ίσως, γιατί το νεοελληνικό κράτος δεν δομήθηκε ως κράτος πρόνοιας προς τους πολίτες αλλά ως διαχειριστής του βολέματος των ημετέρων και του πλουτισμού των φίλων. 

Για άλλη μια φορά στην ζωή μου διαπίστωσα ότι είμαστε μια  καλοκαιρινή χώρα όπου αν συμβεί κάτι έκτακτο, ο μόνος που θα μας σώσει είναι ο «από μηχανής θεός».